مقامات آمریکایی و دیپلمات های سازمان ملل سه شنبه (28 آوریل) خبر دادند، ایالات متحده پیش نویس قطعنامه ای برای سازمان ملل را منتشر کرده است که به طور نامحدود تحریم تسلیحات سازمان ملل متحد علیه ایران که در ماه اکتبر منقضی خواهد شد را تمدید می کند، اقدامی که به احتمال بسیار زیاد مخالفت روسیه را در پی خواهد داشت. روسیه تمایل خود برای از سرگیری فروش سلاح های معمولی به تهران را از کسی پنهان نکرده است.
به گفته مقامات دولت ترامپ و دیپلمات های سازمان ملل که نخواستند نامشان فاش شود، این پیش نویس، که تا سه شنبه فقط به تعداد کمی از اعضای شورای امنیت منتقل شده بود، محدودیت زمانی تحریم تسلیحات را از قطعنامه شورا که موافقت نامه هسته ای سال 2015 بین شش قدرت اصلی و ایران را تایید کرده بود، برخواهد داشت (تاریخ انقضا نخواهد داشت) .
مقامات آمریكا گفتند كه هدف، ارائه این قطعنامه برای رای گیری در ماه مه است كه استونی، عضو ناتو و متحد نزدیك آمریكا كه عضو توافق هسته ای نیست، كرسی ریاست شورای امنیت را در اختیار خواهد داشت.
تحریم تسلیحاتی بخشی از توافقنامه هسته ای 2015 نبود، اما ایران مدتهاست که به دنبال حذف آن است و انقضا آن در قطعنامه شورا به عنوان پاداشی برای ایران در صورت رعایت محدودیتهای هسته ای این توافقنامه درج شده است. این مقامات گفتند كه از آنجایی كه ایران بنا بر اعلام آژانس بین المللی انرژی اتمی چندین اصل از توافق هسته ای را دیگر رعایت نمی كند، دولت آمریکا معتقد است كه برای برنداشتن این تحریم شانس خوبی دارد.
با این وجود، هرگونه تلاش برای تمدید این تحریم احتمالاً با مخالفت شدید روسیه و چین روبرو خواهد شد، دو عضو دائم و دارای حق وتوی شورای امنیت که ادعا کرده اند تحریم تسلیحاتی باید حذف شود و می خواهند فروش اسلحه به ایران را از سر بگیرند. روسیه با صراحت بیشتری درباره این موضوع صحبت کرده است و تلاش های ایالات متحده را برای مطرح کردن این موضوع مسخره کرده، و پرزیدنت دونالد ترامپ را به دلیل خروج آمریکا از توافق هسته ای در سال 2018 و وضع مجدد تحریم های شدید آمریکا علیه ایران مورد انتقاد قرار داده است.
علیرغم این مخالفت، که تقریباً مسلم است تلاش های آمریکا را ناکام خواهد کرد، مقامات آمریکایی گفتند که دولت در حال حاضر برنامه ای برای مطرح کردن موضوع بحث برانگیز “مکانیسم ماشه” – یا بازگرداندن کلیه تحریم های سازمان ملل علیه ایران که طبق شرایط برجام برداشته شده یا سهولت یافته را ندارد.
اگرچه دولت دو سال پیش از این توافقنامه خارج شد، ایالات متحده حق بازگشت تحریم ها طبق “مکانیسم ماشه” را در صورت عدول ایران از بخش عمده ای از توافقنامه قائل است.
این موضع مبتنی بر استدلال حقوقی وزارت امور خارجه است که برای اولین بار در ماه دسامبر ارائه شد و ادعا می کند که اگرچه ایالات متحده آمریکا دیگر در توافق هسته ای نیست، اما براساس قطعنامه شورای امنیت که آن را تصویب کرده است، “یک شرکت کننده” اصلی باقی مانده است. این قطعنامه در حقیقت طرفین توافق نامه سال 2015 را با نام ذکر می کند، اما تعداد زیادی از دیپلمات ها گفته اند که استدلال آمریکایی ها سطحی و اشتباه است زیرا دولت ترامپ بر نبودن در توافقنامه بارها تاکید کرده است.
ایالات متحده در صورت تصمیم برای اعمال “مکانیسم ماشه” از طریق شورای امنیت، خطر ایجاد جنگ دیپلماتیک و از بین بردن هر چه بیشتر اعتبار این شورا را خواهد کرد. زیرا بعید است که چینی ها یا روس ها و احتمالاً سایر اعضا با این بازگرداندن تحریم های سازمان ملل و یا اجرای آنها همراه شوند.
چینی ها ، روس ها و بسیاری دیگر از اعضای شورا از تأثیر تحریم های یک جانبه ایالات متحده بر ایران، فلج کردن صادرات نفت این کشور و آسیب رساندن بسیار به اقتصاد آن ابراز تاسف کرده اند.
و اگرچه تحریم های ایالات متحده شامل معافیت هایی است که به ایران امکان وارد کردن کالاهای بشردوستانه را می دهد، اما منتقدین شاکی هستند که ترس شرکت ها و بانک ها از مچازات های آمریکایی آنها را از انجام تجارت با ایران باز میدارد.
ترجمه مقاله منتشر شده در سن دیگو یونیون تریبیون نوشته لی