این هفته، رژیم ایران دومین سالگرد مرگ قاسم سلیمانی را برگزار خواهد کرد که توسط حمله پهبادی آمریکا در سوم ژانویه ۲۰۲۰، مصادف با ۱۳ دی ۱۳۹۸ کشته شد. جو بایدن در سخنرانی سالروز این حمله باید به این امر اشاره کند که تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران تنها به تحریم‌های اقتصادی محدود نمی‌شود.
سلیمانی مهمترین فرمانده‌ی نظامی جمهوری اسلامی ایران بود. همان مهره‌ای که سپاه قدس را به نوعی «ناتو تروریست‌ها» تبدیل کرد و اتحادی استراتژیک بین شبه نظامیان لبنان، عراق و یمن بوجود آورد. پاسخ جمهوری اسلامی به حذف قاسم سلیمانی، شلیک موشک‌های بالیستیک به پایگاه هوایی عین الاسد در عراق بود که باعث وارد آمدن جراحات مغزی جدی به بیش از ۱۰۰ سرباز آمریکایی شد و در ادامه‌ی همین حملات موشکی، شلیک به یک هواپیمای مسافربری متعلق به «شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین» و سرنگونی آن بود.
حذف سلیمانی به طور حتم برای مدتها به جمهوری اسلامی دستمایه‌ای برای شکوه و گلایه خواهد داد. آنها کشته شدن سلیمانی را توجیهی دیگر در جهت گسترش برنامه‌های موشکی بالستیک و هسته‌ای و همچنین «سیاست قدرت‌نمایی» خود به منظور ارعاب کشورهای ضعیف‌تر در خاورمیانه می‌بینند. رهبران جمهوری اسلامی خود را در جایگاه قربانی می‌بینند که تحت تهدید مدام قرار گرفته.
واقعیت اما چیز دیگریست. حذف سلیمانی پاسخی بود به یک سری از تنش‌هایی که پس از سال ۲۰۱۸ میلادی، در پی خروج ترامپ از توافق هسته ای در سال ۲۰۱۵ شدت گرفت. سال ۲۰۱۹ ایران موشک و پهپادهایی به سمت میادین نفتی عربستان شلیک کرد؛ به کشتی‌ها در خلیج فارس حمله کرد و حملات شبه نظامیان به مواضع آمریکا در عراق را افزایش داد. آخرین تحریک از سری عملیاتهای تحریک آمیز جمهوری اسلامی مربوط میشود به حمله‌ی گروهی از اوباش به سفارت ایالات متحده‌ی آمریکا در بغداد که در روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ اجرا شد.
پس از کشته شدن سلیمانی حمله شبه نظامیان جمهوری اسلامی ایران به مواضع آمریکا همچنان ادامه یافت و همزمان دانشمندان ایرانی به نصب سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری در تاسیسات هسته‌ای مشغول بودند. اما حملات جمهوری اسلامی به کشتی های تجاری و سفارتخانه‌های آمریکا متوقف شد. گرچه شیوع ویروس کرونا می‌تواند یکی از علل توقف حملات باشد اما به طور قطع نمایش قدرت توسط ترامپ یکی از علل اصلی توقف حملات بوده است.
سپس بایدن رئیس جمهور شد و تشنج‌آفرینی‌های جمهوری اسلامی به اوج خود رسید. با اینکه بایدن پیشنهاد داد که اگر ایران به سطح غنی‌سازی توافق شده در قرارداد سال ۲۰۱۵ بازگردد تمام تحریم های اقتصادی اعمال شده در زمان ریاست جمهوری ترامپ را لغو می‌کند، اما ایران در حال غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۴۰ درصد است، خلوصی بسیار نزدیک به میزان مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای. در مهرماه، نیروهای تحت حمایت رژیم جمهوری اسلامی با پهبادهایشان به یک پایگاه آمریکایی در مرز سوریه و عراق حمله کردند. در آبان ماه یک پهباد ایرانی که حامل مواد منفجره بود در عملیات تروریسیتی تلاش کرد که نخست وزیر عراق را ترور کند. و در تمام این مدت جمهوری اسلامی مشغول مسلح کردن شبه نظامیان متحد خود با فناوری های نظامی است.
دولت بایدن در مواجهه با تشدید حرکات تحریک آمیز جمهوری اسلامی تلاش کرده تا محتاطانه روی لبه شمشیر حرکت کند. از یک سو همچنان به دیپلماسی امید بسته است، با وجود اینکه دیپلمات‌های ایرانی در وین با فرستاده‌های ایالات متحده ملاقات نخواهند کرد. و از سوی دیگر با عدم اعمال سختگیرانه برخی تحریم‌ها با آنکه تحریم‌ها به صورت یک طرفه لغو نشده‌اند، باعث افزایش صادرات نفت در ایران شده است. بایدن در روزهای اولیه‌ی ریاست جمهوری‌اش، در واکنش به یک حمله از سوی گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی، دستور حمله‌ی موشکی به پایگاه شبه نظامیان مورد حمایت رژیم را صادر کرد.
اما نگران کننده‌ترین عملکرد بایدن این است که اجازه داد تا این باور شکل بگیرد که آمریکا عملیات اطلاعاتی اسراییل علیه زیرساخت های هسته‌ای ایران را تایید نمی‌کند. به گزارش نیویورک تایمز، برخی از مقامات آمریکا این واهمه را دارند که اقدامات تخریبی و حذف مهره‌‌های مهم رژیم توسط اسرائیل در ایران انگیزه‌ای برای جمهوری اسلامی است که برنامه‌ی هسته‌ای خود را بهتر از قبل تقویت کند.
این پیام اشتباه است. این موضوع، نه تنها اسرائیل را به عنوان مهمترین متحد آمریکا در انزوا قرار می دهد – همانطورکه ران درمر سفیر سابق اسرائیل در آمریکا در یک کنفرانس اینترنتی در دسامبر ۲۰۲۱ نیز بدان اشاره کرده- که حتی باعث تشدید عملیاتهای تحریک آمیز از سوی رژیم خواهد شد: اگر رهبران جمهوری اسلامی به این باور برسند که در مقابل تحریکاتشان نهایتا فقط با تحریم‌های اقتصادی بیشتری مواجه خواهند شد، به امتحان کردن قاطعیت آمریکا ادامه خواهند داد. درست به همین دلیل، بایدن نیز مانند رژیم حاکم بر ایران باید سالروز مرگ سلیمانی را برای یادآوری این نکته پررنگ کند، که ایالات متحده علیه رژیمی که تحریم‌های اقتصادی عامل بازدارنده‌ای برای آن نیست، به زور متوسل خواهد شد.
برگردان فارسی این یادداشت در بلومبرگ
