در پنجمین روز اعتراضات مردم خوزستان، موسوم به «خیزش تشنگان»، که از پنجشنبه ۲۴ تیرماه آغاز شده بود، شمار شهرهای معترض این استان به دستکم ۲۰ شهر افزایش یافت:
ویس، رامهرمز، سوسنگرد، هویزه، خرمشهر، شاوور، ملاثانی، کرخه، ابوحمیظه، بندرماهشهر، چمران، شادگان، حمیدیه، کوت سید نعیم، شوش، آبادان، اهواز، بستان، شوشتر، کوت عبدالله… از جمله نقاطی بودند که شب گذشته شاهد بروز تجمعات اعتراضی و تظاهرات بودند. در این میان، بر اساس ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی، شدیدترین درگیریها بین نیروهای سرکوب و معترضان در اهواز، حوالی ساختمان صدا و سیمای این شهر، نزدیک به کوی علوی/شلنگآباد در جنوب غربی این شهر رخ داد.
ویدیوهای ارسالی از شهروندخبرنگاران نشان میدهند، نیروهای نظامی در مقابله با مردم غیرمسلح که با سنگ و کلوخ از جان خود دفاع میکردند، از سلاحهای سنگین جنگی استفاده کردهاند. از شمار دقیق کشتهشدگان و مجروحین این درگیریها اطلاع دقیقی در دست نیست. رسانههای حکومتی تا کنون تنها مرگ دو نفر، مصطفی نعیماوی در شادگان و قاسم ناصری (خضیری) در کوت عبدالله را همراه با روایاتی متناقض از چگونگی مرگ این دو شهروند در جریان اعتراضات مسالمتآمیز مردم خوزستان را تائید کردهاند. اما منابع محلی از مرگ دستکم چهارتن طی اعتراضات پنج روز اخیر خوزستان خبر میدهند. خبرگزاری فعالان حقوق بشر هرانا نیز امروز از بازداشت حداقل ۱۸ نفر نوشت:
«۸ تن در اهواز با اسامی علی کعب الحائی، محمد صخراوی، باسم حیدری، حسن سعیدی، عباس سواری، عامر زهیری، حمود چنانی، حمود شموسی، ۵ تن در شوش با هویت خالد مزرعه، على مزرعه، قاسم مزرعه، فیصل مزرعه، عیسی مزرعه و ۵ شهروند در خرمشهر به نام های منصور سلیمانى فرزند یابر، دارم سلیمانى فرزند حاصود، عبدالرضا سلیمانى فرزند یابر، یارالله سلیمانى و فرزندش على سلیمانى توسط ماموران امنیتی بازداشت شده اند.»
احتمال اینکه شمار بازداشتشدگان اعتراضات روزهای گذشته خیلی بیشتر از این تعداد باشد، بر اساس گزارش هرانا، بسیار زیاد است. رژیم به نهادهای مدافع حقوق بشر اجازه فعالیت قانونی نمیدهد. به همین سبب امکان تهیهی گزارش و یا تائید گزارشات منابع محلی به شکل مستقل برای هرانا و دیگر فعالان مستقل حقوق بشر وجود ندارد.
واکنشها
شما حق ندارید به روی مردمی که با دست خالی و بدون خشونت به خیابان آمدهاند، تیراندازی کنید
در پی انتشار تصاویر خشونت عریان نیروهای مسلح رژیم در برابر مردم بیسلاح و بیآب و بکارگیری ادوات سنگین جنگی بر علیه تشنگان خوزستان، شاهزاده رضا پهلوی در پیامی رو «به بدنه نیروهای نظامی و انتظامی رسمی کشور» نوشت:
«شما موظفید از هممیهن بیگناه و تشنهلب خود در مقابل رژیم ضدمیهنی و جیرهخواران و مزدوران سرکوبگرش دفاع کنید. همبستگی با ملت و زندگی با عزت، بسیار ایمنتر از بردگی و بندگی برای جانیان است.»
شاهزاده در ادامه رو به مردم ایران، «همبستگی و اتحاد را» قویترین سلاح خواند:
«اینک که خوزستان دلاورانه به پا خاسته، تکتک ما وظیفه داریم تنهاشان نگذاریم. ما در این مبارزه همچنان به اصل مهم و کلیدی دوری از خشونت پایبندیم. بزرگترین و قدرتمندترین اسلحه ما جمعیت بیشمارمان است و همبستگی و اتحاد ما. بدانید هیچ حکومتی یارای مقابله با اراده یک ملت متحد را ندارد.»
صبح روز بعد، تهران، متروی صادقیه، شعار «مرگ بر جمهوری اسلامی» و «مرگ بر اصل ولایت فقیه»:
مقامات جمهوری اسلامی در خوزستان نیز به نوبهی خود نسبت به اعتراضات مردمی واکنشهایی داشتند.
قاسم سلیمانی دشتکی، استاندار خوزستان، مقامی که پیشتر اعتراضات در خرمشهر و سوسنگرد را تکذیب و فیلمهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی در رابطه با این اعتراضات را جعلی و دروغ خوانده بود:
«وقتی مشکلی هست، فکر نکنیم که نظام کاری نکرده، نظام واقعا کارهای بزرگی کرده است […] باید از همه دولتها تشکر کنیم و نباید اینها را نادیده بگیریم.»
قاسم ساعدی، نماینده دشت آزادگان در مجلس:
«مردم پای نظام و آرمانهای آن ایستادهاند. […] متأسفانه عدهای از نوکران و دستنشاندگان صهیونیستها با استفاده از فضای پیش آمده خصوصا در صفوف مردم نفوذ کرده و ضمن سر دادن شعارهای ساختارشکنانه و رفتارهای غیرمتعارف در دو مورد اقدام به تیراندازی به سمت مردم نیز کردند و دو جوان را در شهرستانهای شادگان و کارون به قتل رساندند. در زمان تجمع اعتراضآمیز مردم نیروهای انتظامی هیچ حرکتی در مقابل معترضان نداشتند و تیراندازی از جانب عوامل دست نشانده و گروههای تروریستی صورت گرفت.»
مردم هم این سخنان ساعدی را بی پاسخ نگذاشتند:
سید لفته احمدنژاد، نماینده خرمشهر در مجلس شورای اسلامی:
«برخیها برچسبهایی به معترضان میزنند که باید این را بگویم ولاییتر از مردم خوزستان پیدا نخواهید کرد.»