موج اعتراضاتی که جمعهی هفتهی گذشته، ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ در چند شهر استان خوزستان آغاز شده بود، دیشب به استانهای دیگر ایران گسترش یافت.
گزارشها، ویدیوها و تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهند که شهرهای ایذه، اندیمشک، دزفول در استان خوزستان؛ درود در استان لرستان و همچنین شهرکرد و جونقان در استان چهارمحال و بختیاری شب گذشته کانون اعتراضات مردمی بودند. در این ویدیوها صدای مردم را میشنویم که فریاد میزنند:«مرگ بر خامنهای! توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه! رئیسی دروغگو، حاصل وعدههات کو؟ مرگ بر رئیسی! مرگ بر دیکتاتور! مرگ بر گرانی!»
اما مردم تنها شعارهای اعتراضی «بر علیه» این و آن سرنمیدادند. درود هم میفرستادند. شعار «رضاشاه، روحت شاد!» در میان فریادهای مردم یگانه شعاری بود که مضمونی «مثبت» داشت و در سپاس و قدردانی از کسی سرداده شد.
در بسیاری از ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی از اعتراضات روز گذشته مشاهده میکنیم که ماموران نیروی انتظامی و نیروهای سرکوبگر برای متفرق کردن جمعیت معترض از گاز اشکآور استفاده میکنند و در برخی نیز صدای تیراندازی و شلیک گلوله به وضوح شنیده میشود.
استفاده از خشونت بر علیه مردم معترض در بعضی نقاط به درگیریهای سنگین انجامید. در شهر جونقان مردمی که از سرکوب و خشونت به تنگ آمده بودند پایگاه بسیج این شهر را تسخیر کردند:
مسئولان رژیم و رسانههای حکومتی در تمام طول این یک هفته اعتراضِ مداومِ مردمِ شهرهای خوزستان، سکوت کرده بودند. علیرضا ورناصری قندعلی، نماینده مسجد سلیمان که حتی بسیار فراتر از کتمان واقعیت رفت و در رسانههای داخلی اعلام کرد:«هیچ خبری از اعتراضات در استان خوزستان نیست. همه چیز در خوزستان نرمال است. بنده شکلگیری هرگونه اعتراضات در سراسر استان خوزستان را تکذیب میکنم. سرعت اینترنت در خوزستان عالی است. اخبار منتشر شده درباره کاهش و قطعی سرعت اینترنت در خوزستان کذب محض است…» این در حالیست که «کلودفلر رادار» قطعی اینترنت موبایل از روز جمعهی گذشته را تائید کرده بود. همچنین «نت بلاکس» روز چهارشنبه، ۲۱ اردیبهشت ماه از اختلال در اینترنت برخی اپراتورها در ایران گزارش داد و نوشت:«افت سرعت قادر به ایجاد اختلال در جریان آزاد اطلاعات در هنگامهی اعتراضات است.»
سکوت رسانههای حکومتی با گزارش امروز رسانهی رسمی رژیم، ایرنا شکست. ایرنا در تیتر این گزارش که حوالی ساعت ۲ پس از نیمهشب منتشر شده از «بازگشت» آرامش به شهرها پس از اعتراضات مینویسد. این خط اصلی پروپاگاندای نظام است: ایرنا به تعداد شهرهای معترض صفت «محدود» میدهد، اعتراضات را «تجمعات پراکنده» میخواند، دلیل بروز آنها را به «اجرای قانون اصلاح نظام پرداخت یارانهها» تقلیل میدهد و مینویسد که مردم «با سر دادن شعارهایی خواستار بازگشت قیمتها به قبل شدند». با این حال این رسانهی رسمی جمهوری اسلامی وقوع اعتراضات در شهرهایی همچون ایذه، اندیمشک، درود، دزفول، شهرکرد، جونقان و شهرستان فشافویه تهران را تائید میکند و همچنین از آتش زدن یکی از مساجد در ایذه نیز در گزارش خود مینویسد.
پس نتیجه میگیریم: پروپاگاندای رژیم تلاش دارد،
- اعتراضات را صرفا «معیشتی» جلوه دهد،
- تعداد مردم معترض را «اندک» القا کند،
- معترضان را «اراذل و اوباش» خطاب کند،
- نیروی سرکوب را «لطیف و صبور» بنمایاند و
- فضای شهرها و جامعه را «آرام و عادی» نمایش دهد.
بنابراین برای رسیدن به درکی واقعی از فضای امروز کشور و جامعه کافیست خلاف این تصویرها را در نظر گرفت:
- اعتراضات «رادیکال و شدیدا سیاسی» هستند،
- تعداد مردم معترض در واقعیت چندین برابر آنچه که در فیلمهای منتشر شده از اعتراضات قابل مشاهدهاند، است،
- معترضان «شهروندانی» ناراضی از وضع موجودند،
- نیروی سرکوب «خشن و وحشی» با مردم رفتار میکند و
- فضای شهرها و جامعه «ملتهب و انفجاری» است.