وزیر سابق دادگستری کانادا می‌گوید درخواست کانادا برای دریافت غرامت از ایران به دلیل شلیک موشک و‌سقوط هواپیمای اوکراینی پر از موانع است چرا که بازپرس تحقیقات خود یکی از اعضای هیئت اعدام های دسته جمعی است. ایروین کاتلر در مصاحبه‌ای گفت: کسی که در واقع باید در زندان باشد، اکنون در حال تصمیم‌گیری درباره یک پرسش عادلانه و شفاف است.
وکیل و مدافع دیرینه حقوق بشر که به عنوان وزیر دادگستری در دوره نخست‌وزیری پاول مارتین لیبرال خدمت می‌کرد، چندین زندانی فعلی و سابق ایرانی را وکالت می‌کند.
ایران رئیس قوه قضائیه خود، ابراهیم رئیسی، را برای نظارت بر تحقیقات در مورد سقوط پرواز ۷۵۲ هواپیمایی بین المللی اوکراین در تاریخ ۸ ژانویه تعیین کرده است. اندکی پس از برخاستن از فرودگاه تهران، این هواپیما توسط دو موشک ایرانی مورد اصابت قرار گرفت و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه این هواپیما از جمله ۵۵ شهروند کانادایی و ۳۰ تن دارای اقامت دائم کشته شدند.
كاتلر گفت: رئیسی خود از دست عدالت فرار كرده است زیرا او در اعدام گسترده هزاران زندانی سیاسی ایرانی در سال ۱۹۸۸ همدست بوده است. رئیسی دو دهه بعد توسط یک سیاستمدار ایرانی دیگر، به عنوان یکی از اعضای هیئت مرگ معرفی شد، اما رئیسی هیچ وقت علناً درباره این ادعا صحبتی نکرده است. این قتل ها چهره های مخالف جمهوری اسلامی را در پایان جنگ هشت ساله این کشور با عراق هدف قرار داد.
كاتلر گفت، در طی چند دهه، رئیسی در سیستم قضایی ایران ارتقا پیدا کرد. در مدت فعالیت او به عنوان دادستان، افزایش تعداد اعدام ها باعث شد ایران از این نظر در رتبه اول دنیا قرار گیرد. دولت ترودو، در حالیکه درگیر بحران کووید-۱۹ است، وزیر اسبق امور خارجه کابینه لیبرال، رالف گودال را به عنوان فرستاده ویژه خود در مورد سقوط هواپیمایی اوکراین منصوب کرده است، .
ایران در نشست کنفرانس ویدئویی در تاریخ ۱۱ مارچ سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی در مونترال کانادا قول داد جعبه های سیاه را به اکراین تحویل دهد، اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.
سخنگوی فرانسوا فیلیپ شامپین، وزیر امور خارجه کانادا، گفت: كانادا همچنان به فشار به ایران برای تحویل آنها و تلاش بین المللی در جهت یافتن شفافیت، پاسخگویی و اجرای عدالت برای خانواده های كشته شدگان در این سانحه ادامه می دهد. کاتلر گفت، گودال دوست خوب من است. او همان اندازه شرط لازم را برای گرفتن پاسخ از ایران در این سانحه – از جمله تحویل جعبه های سیاه- دارد که دیگران، اما با مشکلات زیادی روبرو خواهد بود.
كاتلر گفت: ایران الگویی در مذاكرات دارد كه فقط شما را منتظر بگذارد، تا اینكه طرف مقابل از خواسته های خود صرف نظر کند و یا موضوع از بین برود.آنها در تعلل کردن و حفظ اطلاعات بسیار خوب هستند.
کمیسر عالی انگلیس در کانادا می گوید این واقعیت که ایران به سختی درگیر کووید-۱۹ شده است، ممکن است پاسخ آنها را به تاخیر انداخته باشد. اما انگلیس، کانادا، اوکراین، افغانستان و سوئد – کشورهایی که شهروندان خود را در این سانحه از دست داده اند- همچنان برای دریافت پاسخ فشار می آورند.
وی گفت:مهمترین مسئله این است که جعبه های سیاه توسط سازمانی معتبر و مطابق قوانینی که ایکائو تعیین کرده است مورد بررسی قرارگیرند. وی گفت ما همچنان از قربانیان برای اجرای عدالت و در نهایت گرفتن خسارت حمایت خواهیم کرد. اما مطمئناً خواهیم فهمید که در آن روز دهشتناک چه اتفاقی افتاده است.
کاتلر گفت که ارتباط طولانی و تلاش او برای کمک به آزادی ایرانیان مخالف رژیم آینه ای برای موانعی است که کانادا و چهار کشور دیگر برای پاسخگو کردن ایران در مورد سانحه پرواز ۷۵۲ با آن روبرو هستند.
وی پس از ترک سیاست در سال ۲۰۱۵، مرکز حقوق بشر رائول والنبرگ در مونترال را تأسیس کرد و به عنوان وکیل زندانیان سیاسی در ایران، چین و عربستان سعودی فعالیت خود را ادامه داده است. اگرچه ایران به خاطر آزادی زندانیان به دلیل شیوع ویروس کرونا از زندان‌ها و بازداشتگاه های پرجمعیت سزاوار تشویق است اما زندانیان سیاسی در بین آزاد شده ها نیستند.
او گفت که زندانیان سیاسی زن همچنان زندانی و بسیار آسیب‌پذیر هستند. مرکز حقوق بشر رائول والنبرگ خواستار آزادی دو تن از موکلان کاتلر است. وی گفت: فیزیکدان و مدافع حقوق بشر، نرگس محمدی، اخیراً توسط سرپرست زندان بدنام اوین تهران مورد ضرب و شتم قرار گرفته و با تهدیدهای آزار جنسی روبرو است. نسرین ستوده یک وکیل مشهور حقوق بشر است که از او به عنوان ماندلا ایران یاد می شود. كاتلر گفت، او صدای اعتراض زندانیان زن، نوجوانان، روزنامه نگاران و از مخالفان اعدام بوده است. سال گذشته به زندان منتقل شده و به تقریبا ۴۰سال زندان و بیش از ۱۴۰ ضربه شلاق محکوم شده است.
برای یک زن در دهه ۵۰ زندگی، کاتلر این را به مثابه حکم اعدام می داند. کاتلر در سال ۲۰۱۰ و زمانی که عضو مجلس بود وکیل ستوده بود. پس از آنکه دانشگاه یورک دکترای افتخاری به او داد، خیلی سریع از زندان ایران آزاد شد. وی گفت، دانشگاه کویین قصد دارد تا دکترای افتخاری را در ماه آینده به ستوده اهدا کند، اما این مراسم به دلیل پاندمی به تعویق افتاد
ترجمه مقاله منتشر شده در سی بی سی کانادا نوشته مایک بلنچفیلد
