آخرین بار که در ایران اینترنت قطع شد، بیش از ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. هزاران تن بازداشت و شکنجه شدند. هنوز هم میشوند. وقتی اینترنت قطع میشود، جنایت آغاز شده – این به سنتی در نظام مقدس تبدیل شده است.
سیستان و بلوچستان امروز با قطعی و اختلالات گسترده در شبکه اینترنت و مخابرات مواجه است.
قطعی و اختلالات اما برخلاف برخی گزارشات، نه از شامگاه چهارشنبه ۶ اسفند (۲۴ فوریه)، بلکه از همان نخستین روز وقوع جنایت در پاسگاه شمسر، از لحظهی کشتار سوختبران، روز دوشنبه ۴ اسفند در نقطه صفر مرزی شهرستان سراوان توسط نیروهای مرزی سپاه پاسداران، موسوم به مرصاد، آغاز شد. کمپین فعالین بلوچ روز سهشنبه پنجم اسفندماه، همزمان با انتشار گزارشات در خصوص تجمعات و اعتراضات مردمی برعلیه کشتار سوختبران در مقابل فرمانداری شهر سراوان، که منجر به تیراندازی نیروهای انتظامی به سمت مردم و تسخیر ساختمان فرمانداری شهر توسط سراونیها شد، از اختلالات در اینترنت شهر خبر داد:
بنابراین، طبق این گزارش و همچنین گزارشات دیگر رسانهها و کاربران در شبکههای اجتماعی، اختلالات در شبکه ارتباطات و اینترنت از روز دوشنبه چهارم اسفند در کانون ناآرامیها، سراوان، آغاز شد. با انتشار تصاویر و ویدیوهایی از صحنههای اعمال خشونت و تیراندازی نیروهای سرکوبگر به سوی مردم معترض و شعلهور شدن خشم مردم و صحنههایی از فرار نیروهای سپاه و به آتش کشیدن خودروهای آنها و سقوط فرمانداری، روز سهشنبه اینترنت در سراوان به کلی قطع شد. قطعی اینترنت «در سطح استان» از شامگاه چهارشنبه، توسط محمد هادی مرعشی، معاون امنیتی انتظامی استاندار نیز تائید شد. این مقام امنیتی در تناقضی فاحش، در جملهی نخست اظهار کرد که «امنیت سطح استان در وضعیت مطلوبی قرار دارد». سپس در جملهای دیگر رفع «اختلالات اینترنت در سطح استان» را مشروط به تثبیت شرایط امنیتی استان اعلام کرد!
گزارشگران بدون مرز، قطع کامل اینترنت در استان سیستان و بلوچستان از روز چهارشنبه ششم اسفند ماه را، روز گذشته اعلام کرد و نسبت به اعمال خشونت و سرکوب شهروندان توسط نیروهای نظامی رژیم در خاموشی و به دور از چشم شاهدان هشدار داد:
همزمان با قطع راههای تماس و ارتباط شهروندان با دنیای خارج، کاربران در شبکههای اجتماعی مشاهدات خود از جابجایی نیروهای یگانویژه و ضدشورش و اعزام ابزار و نیروی سرکوب به سمت استان سیستان و بلوچستان را در فضای مجازی به اشتراک گذاشتند:
گزارشات شهروندان و فعالان مدنی، گویای این واقعیت است که علیرغم جو شدید امنیتی حاکم بر شهرهای استان و سرازیر شدن عوامل سرکوبگر سپاه و نیروی انتظامی، اعتراضات در سیستان و بلوچستان نه تنها فروکش نکرده، بلکه شدیدتر نیز شده و از سراوان به شهرها و نقاط دیگر استان نیز گسترش یافته است. سرجنگل در بخش کورین شهرستان زاهدان از اولین نقاط بروز اعتراضات مردمی بر علیه کشتار سوختبران در سراوان بود:
روز گذشته، ۸ اسفند ۹۹، کمپین فعالین بلوچ از تداوم اعتراضات در شهرهای ایرانشهر، سراوان، سوران، زاهدان و خاش گزارش داد.
در روستای پمپ از توابع جازموریان شهرستان رودبار جنوب، نیروهای انتظامی به سوی مردم معترض آتش گشودند، که در نتیجهی این تیراندازی تعدادی از شهروندان نیز زخمی شدند:
شب گذشته در اسدآباد ایرانشهر مردم، با آتش زدن لاستیک، اقدام به بستن راههای مواصلاتی شهر و ایجاد اختلال در تردد خودروهای ماشین سرکوب و جابجایی نیروهای انتظامی کردند:
تهیهی گزارش با وجود قطعی راههای ارتباطی کار دشواریست. با این حال جسته گریخته اخباری از سوی فعالین مدنی و منابع خبری مستقل، مبنی بر جو شدید امنیتی حاکم بر استان منتشر میشوند.
در مناطقی همچون کورین و شورو تعداد زیادی از شهروندان بازداشت شدهاند. برخی از آنها مجروح بوده و در بیمارستان همراه با ضرب و شتم بازداشت شدهاند. هویت تعدادی از آنها نیز احراز شده است. در گزارش یکی از این موارد بازداشت میخوانیم: «ابتدا عمر که زخمی بوده به بیمارستان منتقل شده و سپس نیروهای امنیتی با شناسایی او و کسانی که او را به بیمارستان منتقل کرده تا منزل در شورو تعقیبشان کرده و بازداشت نمودند.»
اکنون با بررسی این وقایع میتوان تصویری از نحوهی برخورد حکومت با اعتراضات ترسیم کرد که از ۴ عنصر عمده تشکیل شده است: جنایت (کشتار پاسگاه شمسر سراوان)، خاموشی (قطعی اینترنت)، سرکوب و بازداشتهای گسترده.
با اینکه این روند شباهتی خیره کننده را با آنچه طی اعتراضات سراسری آبان ۹۸ در سطح کشور اتفاق افتاد به نمایش میگذارد، اما رژیم تغییراتی جزئی هم به «سنت سرکوب» در این مدت داده است. نظام برای قطع کردن اینترنت و راههای ارتباط دیگر منتظر شعلهور شدن اعتراضات نمیشود. پیشگیرانه اینترنت را قطع میکند:
جمهوری اسلامی قطعی اینترنت را در حافظه جمعی ما ایرانیان به نوعی «استیگما» – به مفهومی که این واژه در بیان دهانگشودن زخمهای مسیح مصلوب بر اندام قدیسان دارد – بدل کرده است. هر کجای این خاک که اینترنت را قطع میکنند، خون از آن خطه جاری میشود.
Cover: @SingularIRAN