بدون اینکه رسانه های آمریکا توجه ای به آن داشته باشند، انقلابی همگام با گسترش کرونا در سرتاسر ایران، آرام و در شرف خروش، در حال پدیدآمدن است.
بی کفایتی رژیم ایران در مدیریت بحران کووید-19 – کم اهمیت جلوه دادن آن در حالیکه دولت کیت های آزمایشگاهی را احتکار کرد، هیچ کاری برای کاهش وضعیت وخیم پزشکی و اقتصادی انجام نداده است – آخرین اتفاق از اتفاقات بد پس از قتل عام 1500 معترض در آبان 98 و شلیک موشک به هواپیمای مسافربری که منجر به کشته شدن 176 نفر در دیماه شد و پنهان کاری پس از آن است. حادثه اخیر شلیک به خودی اشتباهی در خلیج عمان و کشته شدن نوزده دریانورد ایرانی، فقط اوضاع بد را بدتر می کند.
رژیم اقشار مختلف اجتماعی و اقتصادی ایران را بر علیه خود متحد کرده است. در آبان 98، به معترضینی در خیابان ها تیراندازی شد که بیشتر از محلات فقیر حاشیه نشین شهری بودند، که اغلب به دلیل کمبود آب مجبور به ترک روستاهای خود شده بودند.
در دیماه، خیابان ها پر از ایرانیان خشمگین از طبقه متوسط و بالا بود که اعضای خانواده و دوستانشان در سانحه شلیک موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به یک هواپیمای مسافربری کشته شده بودند.
اکنون کووید-19 ایرانیان از اقشار مختلف را در سراسر کشور تحت تأثیر قرار داده است و خبری از رهبران رژیم نیست، به جز دروغ گفتن مداوم در مورد تعداد کشته ها.
نهایت سوءمدیریت در پاندمی ویروس کرونا زمینه را برای عصبانیت بیشتر در بین عموم مردم ایران آماده کرده است.
سوءمدیریت پاندمی
تصمیمات سیاسی و مذهبی به گسترش زودرس ویروس کرونا کمک کرد.
اول اینکه، علیرغم آگاهی از شیوع کووید-19، رژیم با اصرار بر برگزاری انتخابات مجلس و جشن های عمومی برای سالگرد انقلاب اسلامی پیش از هرگونه اعلام عمومی در مورد فاصله گذاری اجتماعی، اقدامی سیاسی بدی انجام داد. این تصمیمات برای برگزاری رویدادهای عمومی با وجود این واقعیت صورت گرفت که حسن قاضی زاده هاشمی ، وزیر پیشین بهداشت گفت که وی در ماه دسامبر به رئیس جمهور روحانی درباره این بیماری هشدار داده بوده است.
پس از مشخص شدن دورویی حکومت، خشم عمومی در رسانه های اجتماعی منفجر شد و وزیر بهداشت فعلی، سعید نمکی، فاش کرد که اعتراض خود او به این سیاست سرکوب شده است. روزهای قبل از انتخابات به نمکی گفته شد كه “درست نیست درباره شیوع كرونا قبل از انتخابات صحبت كنیم.”
دوم: برخی از رهبران مذهبی هشدارهای بهداشتی را نادیده گرفتند و مساجد و اماکن دیگر را باز نگه داشتند. در شهر مذهبی قم، حتی پس از شناسایی بیماران، تصمیم گرفته شد كه حرم فاطمه معصومه باز نگه داشته شود. محمد سعیدی، نماینده خامنه ای در قم، پرزیدنت ترامپ و ایالات متحده را به تلاش برای بستن شهر متهم کرد.
سعیدی گفت: “هیچ کس به دشمن اجازه نمی دهد قم را به عنوان یک شهر ناامن به دنیا نشان دهد؛ شکست دادن قم رویای ترامپ خیانتکار و مزدوران داخلی وی است، اما این رویا حتی در گور آنها تحقق نخواهد یافت.” بعد از همه اینها، او استدلال می کند، افراد بیمار باید به حرم که دارالشفاست بیایند.
این استدلال طنز تلخی است، اما شوخ طبعی معروف ایران در عصر ویروس کرونا به اضافه کاری افتاده است. هیچ کس مقدس و استثنا نیست، کمتر از همه روحانیون. وقتیکه یک روحانی اظهار داشت که استعمال “روغن بنفشه” در مقعد می تواند کرونا را درمان کند، ایرانیان صدها جوک ساختند و در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشتند.
مهدی سبیلی، مدیر مؤسسه ای که ترویج طب اسلامی را به عهده دارد، توصیه به نوشیدن ادرار شتر کرد، و این رفتار را در یک ویدئو که همه جا پخش شد به نمایش گذاشت، که باعث تحریک طنز و شوخی شد. این کارها آشکارا باعث شرمساری رژیم شد. پلیس پس از دستگیری و بازجویی از سبیلی ، این “شارلاتان” را بی اعتبار کرد و گفت كه وی در هیچ نوع طب – اسلامی و غیره – تخصص ندارد.
با کاهش احترام و اعتماد به نفس در رژیم، که با بی لیاقتی و سوء مدیریت آن تضعیف شده است، مخالفت و مقاومت افزایش می یابد. دیده می شود که زنان قوانیین پوشش سختگیرانه را به تمسخر میگیرند. به عنوان نشانه وحدت ملی، ایرانیان سرود”ای ایران” می خوانند، سرودی که مورد علاقه مردم ایران و مورد تنفر رژیم است.
ایرانیان برای پر کردن شکاف باقی مانده از رهبران خود، خودشان دست به کار شده اند و اطمینان حاصل می کنند که بیمارستان ها از تجهیزات کافی برخوردار هستند و به کارمندان بیمارستان غذا میرسانند. گزارش ها حاکی از آن است که نیکوکاران، هنرمندان و سازمان های مردم نهاد ماسک ، لباس و مواد غذایی را برای بیمارستانها و کارمندان آنها فراهم می کنند. به خودی خود، مردم برخی از کارخانه ها را به تولید تجهیزات پزشکی تبدیل کرده اند.
مخالفت از داخل حکومت
سه عمل قبیح – سوءمدیریت اعتراضات، شلیک به هواپیما و گمراه کردن مردم در مورد ویروس – توسط رژیم ایران طی شش ماه گذشته باعث انتقادات در میان اعضا و حامیان حکومت و همچنین مخالفان آن شده است.
گزارشی از پارلمان کشور که در اواسط ماه آوریل منتشر شد، تخمین می زند که کشته های کووید-19 در ایران دو برابر تعداد رسمی است و تعداد مبتلایان چندین برابر بیشتر از تعداد رسمی اعلام شده در آن زمان بوده است.
اعداد موجود در این گزارش میتوانست به ایران افتخار داشتن بیشترین تعداد مبتلایان بر سرانه جمعیت دهد. حتی حیرت انگیزتر از اعداد اشاره شده در گزارش، این واقعیت بود که مجلس ایران مستقیماً با دولت روحانی در تضاد بود.
بهرام پارسایی، نماینده مجلس، فاش کرد که وزیر کشور توصیه های وی برای به تعویق انداختن انتخابات مجلس را نادیده گرفته بوده است. وزیر بهداشت ایران هم گفت که وی در ماه ژانویه خواستار توقف پروازها از و به چین شد. با اینکه پروازها به چین به طور رسمی در تاریخ 31 ژانویه ممنوع شد، پروازهای ماهان ایر به پکن حتی در فوریه هم ادامه داشت.
کاری که اکنون ایالات متحده باید انجام دهد
اینکه این همه به کجا ختم شود معلوم نیست. ایرانیان بیشتر در انزجار خود از رژیم متحد هستند تا چشم اندازی واحد برای آینده .
اما اعتماد بین رژیم ایران و شهروندان آن به طور برگشت ناپذیری از بین رفته است.
این آسیب پذیری رهبران ایران فرصتی را برای ایالات متحده فراهم می کند تا سیاست خود را برای تقویت روابط با مردم ایران گسترش دهد، در حالی که مخالفت خود را با رژیم همزمان ادامه میدهد.
در صورت برداشته شدن تحریم ها، ایالات متحده باید اطمینان حاصل کند که کمک های مستقیم پزشکی و مالی توسط رژیم منحرف نشده است. اگر تحریم ها در جای خود باقی بمانند، ایالات متحده همچنان می تواند گروه های غیر دولتی را که مورد تأیید بخش تحریم های اقتصادی وزارت خزانه داری هستند و مستقیماً به مردم ایران کمک می کنند، پشتیبانی کند..
ایالات متحده به درستی مخالف “وام کرونا” پنج میلیارد دلاری است که ایران از صندوق بین المللی پول درخواست کرده است، که احتمالاً برای گروه های تروریستی و نیروهای نیابتی هزینه می شود. آیا این یک تصادف است که در همان زمان، نزدیک به پنج میلیارد دلار از بودجه دولت “گم شده است” ؟
و بالاخره، ایالات متحده باید از حقوق بشر ایرانیان، که شامل حق آب تمیز و بهداشت مناسب است – در کشوری که از مدیریت بد آب برخوردار است – و همچنین حق انتقاد از رهبران خود دفاع کند. رهبران ایالات متحده (در كنگره و همچنین كاخ سفید) باید در مورد آزار و اذیت اقلیت ها از جمله مذاهب و آزار و اذیت و شكنجه زندانیان سیاسی سخن بگویند.
اکنون زمان مناسب برای مخالفت با رژیم ایران با پشتیبانی از مردم آن است.
ترجمه مقاله منتشر شده در بیزینس اینسایدر نوشته سینتیا اشنایدر و نیک آهنگ کوثر